Istraživanja stručnjaka u oblasti zdravstva pokazuju da su osobe sa različitim oblicima poremećaja imunog odgovora i brojnim drugim oboljenjima i dalje pod povećanim rizikom od progresije COVID-19 u tešku formu bolesti.
Upravo iz ovih razloga, populacijama pacijenata sa faktorima rizika je neophodna edukacija i pravovremena informacija o značaju njihovog zdravstvenog stanja i postupcima koje trebaju preduzeti.2,3 Javno zdravstvena kampanja „ŽIVETI S COVID-19“ ima upravo cilj da podigne svest u javnosti o značaju faktora rizika kod određenih grupa pacijenata, vezanih za tešku formu bolesti COVID-19.
Grupi visokorizičnih pacijenata pripadaju starije osobe i osobe sa hroničnim bolestima, kao i pacijenti sa imunološkim poremećajima, kod kojih je rizik za progresiju bolesti u tešku formu i loš ishod lečenja veći.3,4 Procena je da od ukupnog svetskog stanovništva oko 22% čine pacijenti sa visokim rizikom, dok u Srbiji oko 30%, odnosno da više od 2 miliona građana Srbije spada u visokorizičnu grupu.1 Osnovna poruka ovogodišnje kampanje je „COVID-19 ne bira“ i zato je za osobe sa faktorima rizika važno da prepoznaju značaj pravovremenog testiranja i ranog postavljanja dijagnoze, kao i pravovremenog uvođenja adekvatne terapije, čime se može sprečiti hospitalizacija i smrtni ishod.3,5
„Broj pacijenata sa visokim rizikom u Srbiji iznosi nekoliko hiljada, a oni su svakodnevno izloženi riziku od infekcije virusom SARS-CoV-2. Osobe sa teškim imunološkim poremećajima, transplantirani pacijenti i pacijenti sa aktivnim malignim oboljenjima kao i autoimunim bolestima su jedne od najrizičnijih grupa pacijenata“, izjavio je prof. dr Goran Stevanović, infektolog, Direktor Klinike za infektivne i tropske bolesti Univerzitetskog Kliničkog centra Srbije (UKCS) i dodao, da posebno kod imunokompromitovanih bolesnika virusna faza COVID-19 može mnogo duže trajati što može olakšati nastanak novih varijanti SARS-CoV-2 virusa.6,7
Riziku od teške forme bolesti COVID-19 izloženi su i pacijenti sa dijabetesom, hipertenzijom kardiovaskularnim bolestima, kao i osobe sa prekomernom telesnom težinom.3,4
„Većina ljudi mišljenja je da COVID-a 19 praktično više nema, ili da corona virus izaziva samo blage forme bolesti. Za većinu pacijenata simptomi i sam tok bolesti može proći kao blaga ili srednje teška klinička slika ali SARS-CoV-2 virus i dalje izaziva teške forme ove bolesti, posebno kod pacijenata sa komorbiditetima, starijim osobama kao i kod pacijenata sa oslabljenim imunitetom,“ rekla je dr sci. med. Vesna Mioljević, naučni saradnik, epidemiolog, direktor Službe za bolničku epidemiologiju, UKCS. Dr Mioljević naglašava da je od izuzetnog značaja svest da je virus i dalje medju nama i da pacijenti koji pripadaju rizičnim grupama za infekciju koju uzrokuje virus SARS-CoV-2 i nastanak bolesti COVID-19 moraju biti upoznati sa mogućim posledicama ove infekcije, ali istovremeno i o načinima prevencije ove bolesti a to je pre svega vakcinacija.
Mnogi ljudi do sada nisu prepoznati kao visokorizični ili nisu svesni postojanja faktora rizika zbog čega je potrebno da budu oprezni i provere svoje zdravstveno stanje kod izabranog lekara i informišu se o faktorima rizika.2,3
„Izabrani lekari imaju najbolji uvid u zdravstveno stanje svojih pacijenata, poznate su nam hronične bolesti i porodične anamneze, zato i možemo dati potupunu informaciju i savet pacijentima sa npr. povećanom telesnom težinom, dijabetesom ili visokim krvnim pritiskom o značaju ovih faktora rizika za progresiju u tešku formu bolesti COVID-19, jer mnogi pacijenti nisu svesni toga“, izjavila je prim. dr med. Dragana Trifunović-Balanović, predsednica Sekcije opšte medicine Srpskog lekarskog društva.
Odgovorno ponašanje i pridržavanje svih epidemiloških mera koje propisuje Ministarstvo zdravlja Republike Srbije i dalje su najvažnije za suzbijanje pandemije.8 Osim toga, važno je informisanje i edukovanje građana o faktorima rizika, posebno rizičnih grupa da se u slučaju pojave simptoma i/ili pozitivnog testa odmah jave lekaru.2,3 Značaj pravovremenog testiranja, rane dijagnoze i pravovremene terapije, predstavlja glavnu poruku kampanje, jer se na ovaj način mogu sprečiti moguće komplikacije, hospitalizacija i spasiti životi.