Od 2010. godine cene struje i gasa su širom Evrope porasle ali u nekim zemljama računi za grejanje ne predstavljaju veliko opterećenje kućnog budžeta dok u drugima oni predstavljaju jedan od najvećih izdataka.
Energetski think-thank Vaasaett izračunao je da Helsinki ima najjeftiniju električnu energiju među 23 evropska grada, a Berlin najskuplju, koja uglavnom zbog poreza košta gotovo 2,5 puta više nego u glavnom gradu Finske. Porezi na struju u Nemačkoj su veličine trećine računa za struju jer se jedan deo novca od njih odvaja za proizvodnju energije iz održivih izvora. Iako je u proteklom mesecu cena električne energije u Londonu porasla ovaj grad među ostalim prestonicama Evrope spada među jeftinije sa cenom struje ispod proseka starog kontinenta.
I dok su u sedam gradova većinom Zapadne Evrope cene struje rasle, u devet gradova Centralne i Istočne Evrope su padale. Mađarske vlasti su smanjile cene električne energije za 11% a u Hrvatskoj je liberalizacija tržišta donela 6% niže cene struje.
Od prosečnog evropskog računa za struju 40% je cena proizvodnje energije zajedno sa profitom proizvođača, distributeru odlazi 33%, energetske takse iznose 11% a prodajni porezi 16%.
Cene gasa takođe variraju od zemlje do zemlje. Najveće su u Stokholmu, gde su tri puta više nego u najjeftinijem Luksemburgu. Švedska prestonica ima najveće cene gasa jer se mali broj domaćinstava na njega greje, samo 33.000.
Među najjeftinijima opet se nalazi London, takođe uprkos nedavnom rastu cene gasa, a osim Britanije cene su porasle još u 6 zemalja, a pale u 8.
U Evropi se u prosečnu cenu gasa ugrađuje 54% troškova proizvođača, 23% odlazi distributerima, a na energetske poreze odlazi 7% dok na prodajne ide 16%.
Ako se cene gasa gledaju u kontekstu mogućnosti stanovništva da ih plati, u najgorem položaju je Bugarska, u kojoj polovina (47%) populacije ne može da priušti normalno grejanje svojih domaćinstava, a u sličnoj su situaciji i Litvanci, Kiprani, Portugalci i Grci.
Sa druge strane, manje od 2% Skandinavaca ne može da priušti grejanje tokom ovih zmiskih dana a prosek onih koji se nose sa istim problemima na nivou EU je 11%.
Ovi podaci odgovaraju i statistici o plaćanju računa – skoro trećina Grka ne plaća račune, a isti je slučaj sa Bugarima i Hrvatima (28%), Rumunima (27%) i Litvancima (23%).
Izvor: BBC