Kruševac se bar jednom mesečno provuče kroz medije u negativnom kontekstu. Tako smo prošle nedelje saznali da je završena izgradnja zvučne barijere pored romskog naselja Marko Orlović, što je izazvalo negodovanje većinskog stanovništva. Lokalna vlast je te građane uputila na Javno preduzeće Putevi Srbije, koje je bilo izvođač radova naručenih od lokalne samouprave. Vest o izgradnji zida je od lokalnih medija objavio samo portal 037ks.com. Nekoliko organizacija civilnog društva je oštro osudilo getoizaciju romske manjine, dok su pojedini meštani iz protesta napustili funkcije u mesnom odboru. U ovom nelegalizovanom naselju živi preko 2.000 Roma, koji se ne usuđuju da progovore o svojim problemima iz opravdanog straha od iseljenja.
Argument za izgradnju zida debljine 25 centimetara, visine 2 metra i dužine 120 metara, sa prekidima za ulaz/izlaz stanovnika, predstavljen je kao zaštita od buke stanovnika romskog naselja. Zid je podignut između dva kružna toka. Ograničenje brzine na kružnim tokovima je 30 km/h, a na deonici između njih 50 km/h, pa je logično pitanje od koje to velike buke vlast štiti ovo naselje? Šta ćemo sa delovima grada u kojima je dozvoljena veća brzina koja proizvodi veću buku? Radi mira građana, možda bi najbolje bilo da se izoluju svi stambeni blokovi u gradu?
Ovo je prvi segregacijski zid u istoriji Kruševca. Pri njegovoj gradnji se nije vodilo računa o tome da u ovom romskom naselju ima starih i bolesnih ljudi kojima je često neophodna usluga Hitne pomoći. Zid je podignut tako da otežava pristup medicinskim vozilima. Domaćinstva čija su dvorišta do zida izgubila su prolaz za svoja kola i sada ih parkiraju na ulici. U slučaju izbijanja požara, zid je velika prepreka vatrogasnim vozilima itd.
Pravi razlog ovog zvučnog izolovanja nije briga za dobrobit jedne siromašne i diskriminisane nacionalne manjine, koje se predstavnici vlasti sete samo u toku predizborne kampanje kada im pred kamerama dele pakete hrane. Zemljište preko puta romskog naselja Marko Orlović zakupili su strani i domaći investitori i na njemu je planirana izgradnja marketa iz dugo obećavanog lanca Lidl, još jednog tržnog centra i novog stambenog naselja. Ovaj deo grada se u urbanističkim planovima predstavlja kao perspektivni investicioni prostor – pravi kruševački Beograd na vodi. Podmetanje zvučne izolacije kao glavne uloge ovog zida je prvi korak u sprovođenju pacifikacije stanovništva, sa ciljem džentrifikacije ovog dela grada. U tom novom, modernom i urbanom delu grada živeće privilegovani građani, koji diktiraju finansijske i estetske standarde življenja. Zato treba ukloniti ruglo i prljavštinu siromašne manjine, ili je barem odvojiti zidom od većine, da je ne gledaju.
Ignorisanje kolektivnog odlučivanja uz diskriminaciju elementarnih ljudskih prava je postupak kojim kruševačke vlasti samo reflektuju generalni odnos države prema siromašnim i potlačenim grupama. Nemogućnost izbora je ozbiljan društveni problem. Nevolje potlačenih čiji glas treba da se čuje u javnosti vlast rešava tako što oko njih gradi zidove.
* Fotografija: Dimitrije Petković
Preuzeto sa Peščanika