Neadekvatna infrastruktura i jake kiše usled klimatskih promena sve češće izazivaju poplave u urbanim sredinama. Kao rešenje za ovaj problem Vladana Rajaković-Ognjanović sa Građevinskog fakulteta u Beogradu predlaže materijal za popločavanja koji se pravi od pepela, a koji se može proizvesti u velikim količinama.
U autorskom tekstu za portal Klima101.rs docentkinja Rajaković-Ognjanović, koja je inače specijalizovana za upravljanje vodama, piše da ubrzani urbani razvoj i izgradnja novih stambenih naselja u gradovima najčešće nisu praćena i adekvatnim razvojem infrastrukture koja treba da prihvati atmosferske otpadne vode, odnosno kišne vode koje padnu na asfalt. To nije problem samo u Srbiji već i u svetu.
Jedno od rešenja za ovaj problem
U okviru projekta „0-Waste-Water“ koji finansira Fond za nauku Srbije Rajaković-Ognjanović i njen tim razvili su tehnološko rešenje za ovakve situacije: u pitanju je poseban porozni materijal za popločavanje koji se pravi od – industrijskog otpada.
U Srbiji, u termoenergetskom sektoru, termoelektrane koriste ugalj. U toku jedne godine proizvede se oko 7,5 miliona tona letećeg pepela, a kako navodi izveštaj „Upravljanje industrijskim otpadom“ Državne revizorske inspekcije, to čini oko 80 odsto ukupnog industrijskog otpada.
Na pepelištima termoelektrana Elektroprivrede Srbije (EPS) nataloženo je 200 miliona tona pepela, čija je vrednost kao proizvodne sirovine procenjena na milijardu evra, a proizvodnja pepela po glavi stanovnika svrstava Srbiju u sam svetski vrh..
Pepeo je dakle otpad kojeg u našoj zemlji ima u ogromnim količinama, a on se jednostavnim postupcima može prevesti u koristan resurs.
Upijanje i filtriranje kišnice
U projektu „0-Waste-Water“ odabrana su dva pogodna otpadna materijala sa velikim potencijalom za redukciju poplava. To su pepeo i mulj sa postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda. Ali da bi se oni mogli koristiti kao sirovina potrebno je bilo preraditi ih tako da ne budu štetni i opasni za sredinu. To se postiže fizičkim i hemijskim postupcima vezivanja/zarobljavanja (u teško rastvorne taloge ili stabilne komplekse) jedinjenja koja su prepoznata kao štetna.
Upravo ovo uradio je tim koji stoji iza pomenutog projekta. Oni su proizveli prototip ploče koja ima optimalnu poroznost i aktivnost hemijskog agensa. Takve ploče od pepela mogle bi se ugrađivati na velikim urbanim površinama za popločavanje kao što su na primer parkinzi (prvenstveno kod velikih marketa i tržnih centara), trotoari ili trgovi.
Porozne površine poput ovakvih ploča mogu da sprovedu kišnicu i smanje količinu vode koja ide u kanalizacionu infrastrukturu, a propusni betonski trotoari rade i kao filteri koji uklanjaju zagađujuće materije iz površinskog oticaja i na taj način prečišćavaju atmosferske vode.
Odgovarajućom upotrebom pepela u građevinarstvu može se uštedeti od 30 do 80% materijala kao što su pesak, kamen, šljunak i zemlja.
Izvor: Klima101.rs
Foto: Mika Baumeister, Unsplash
